İZMİR’İN İŞGALİ (15 Mayıs 1919)
♦ 18 Ocak 1919’da Paris’te İtalya’nın karşı çıkmasına rağmen ABD, İngiltere ve Fransa’nın desteği ile Yunanistan’ın İzmir’e çıkmasına karar verildi.
♦ I.Dünya Savaşı devam ederken boğazlar gizili antlaşmalarla Rusya’ya verilmişti.
♦ İngiltere yine gizil antlaşmalarda Ege ve Akdeniz Bölgelerini de İtalya’ya vermekte bir mahsur görmedi Çünkü Marmara’daki Rusların altında güçlü bir İtalya onların daha aşağıya inmelerine engel olabilirdi.
♦ Rusya’nın savaştan çekilmesi boğazlara İngiltere’nin yerleşmesine sebep oldu.
♦ İngiltere şimdi boğazların etrafında İtalya’yı istemiyordu. Öteden beri bölgede gözü olan Yunanistan’ı kışkırttı.
♦ Yunanistan’a Paris Barış Konferansı’na iddialarını getirmesini isteyen İngiltere burada bunu ve iddiaları destekledi.
♦ Yunan’a göre bu bölgenin %60 Hıristiyan, %40 Müslüman’dı ve Müslümanlar Hıristiyanları katletmektedir.
♦ Acilen bir devletin bölgeye çıkıp asayişi sağlaması lazım geldiğini anlattı.
♦ İtilaf devletleri de bölgeye asayişi sağlamak üzere Yunan’ın çıkmasına karar verdi.
♦ Bu karar İtalya’yı kızdırdı.15 Mayıs 1919’da Mondros’un 7 maddesi gösterilerek Yunan İzmir’e çıktı.
♦ Osmanlı hükümeti Mondros’a uydu ve askerlere kışlalarından çıkmama emri verildi.
♦ Gazeteci Hasan Tahsin bir Yunan askerini öldürünce işgal çok kanlı geçti.
Sonuçta:
♦ İtilaf devletleri arasındaki anlaşmazlıklar su yüzüne çıktı.
♦ Anadolu’da Kuvva-i Milliye doğdu.
♦ Halkımız Mustafa Kemal etrafında toplanmaya başladı.
♦ Kurtuluş mücadelemizin silahlı mücadele dönemi başladı.
♦ Türk halkı bütün işgallerin geçici değil kalıcı olduğunu anlamaya başladı.
AMİRAL BRİSTOL ROPARU (13 EKİM 1919)
♦ Yunan’ın İzmir’e çıkmasından sonra Türk milleti buna şiddetli bir tepki gösterdi.
♦ İtilaf devletleri bu durumun kendi siyasetlerine zarar vereceğini düşünerek durumu bir daha gözden geçirmeye karar verdiler.
♦ Sonuçta bölgeye bir heyet gönderilerek incelemeler yapılması kararı çıktı.
♦ Amerikalı bir Amiral olan Bristol başkanlığında bir heyet bölgeye gitti ve 13 Ekim 1919’da bir rapor hazırladı ve İtilaf devletlerine sundu.
Raporda:
♦ Paris barış konferansına verilen rapordaki Hıristiyan halkın can güvenliği tehlikededir fikri yanlıştır.
♦ Menemen’de Yunan askeri savunmasız Türkleri katletmiştir.
♦ İşgalin ilk günlerinde Türklere saldırılmış, evleri yakılmış, tecavüz edilmiştir.
♦ Türk hükümeti işgale tepkisiz kalmış bazı Türk çeteleri tepki göstermiştir.
♦ Rum halkı Yunan askerleri ile birleşerek halkı soymuş ve yağmalamıştır.
♦ İşgal ordusunun bu hareketi İslam ahalisini galeyana getirmiştir.
♦ Yunan’ın buraya çıkması asayişi bozmuştur.
♦ Aydın’ın işgali çok zarar verici olmuştur.
♦ Milliyet prensibine göre buranın Yunan’a verilmesi yanlıştır.
♦ Yunan ordusunun çekilerek buraya İtilaf devletleri ordusunun çıkması gerekir.
Bu belge:
♦ Yunan’ın iddialarının asılsız olduğunu ortaya koymuştur.
♦ Katliamları Yunan’ın yaptığını ortaya koymuştur.
♦ Yunan’ın buradan çekilerek yerine İtilaf ordusunun çıkması fikrini doğurmuştur.
♦ Türk milletinin haklı olduğunu dünya kamuoyuna duyurması açısından önemlidir, bu belgenin başka hiçbir yaptırımı olmamıştır.
GENERAL HARBORT RAPORU
♦ Ermeniler Doğu Anadolu’da Amerikan mandasında devlet kurmak için ABD’ye müracaat etti.
♦ Amerika General Harbort başkanlığında bir heyet göndererek bölgeyi inceledi.
♦ Sivas Kongresine de katılan heyet verdiği raporda bu bölgede kayda değer Ermeni nüfusu olmadığı söyledi.
♦ Bu da bu davada haklı olduğumuzu göstermesi açısından önemli bir belgedir. Başka bir yaptırımı olmamıştır.
