AOSP: Açılımı “Android Open Source Project” olan ve Android Açık Kaynak Projesi olarak çevrilebilen custom rom yapımcısı gruptur. Bu grubun yaptığı AOSP romlar saf Android kaynak kodları kullanılarak sıfırdan oluşturulmuş romlardır. İçerisinde google uygulamaları (play store vb) bulunmaz. Örnek olarak miui ve cyanogenmod gösterilebilirler.
ADB: “Android debug bridge”‘ kısaltması olan ADB’nin Türkçe karşılığı “Android Hata Ayıklama Köprüsü” olarak çevrilebilir. ADB’nin anlamı temel olarak Android cihaz ile iletişim kurmak için kullanılan komut satır aracı olarak tanımlanabilir. Bir kere bilgisayarınıza ADB yüklediyseniz ve USB Kablo ile Android cihazı bağladıysanız; bilgisayarınız üzerinden ADB komutlarını kullanarak özel işlemler gerçekleştirebilirsiniz.
Firmware: Telefon çalışmasına vesile olan temel yazılım sistemi ve ara yüzdür. Kısaca Android diyebiliriz. Marka ve modele göre farklı kodlamalar, isimler alabilir. Bütün yazılımsal yapı firmware üzerine kurulur. Güncellemeler ve düzeltmeler asıl olarak firmware üzerine çıkar. Firmware bilgisayarlarımızda kullandığımız işletim sistemleri gibidir, mesela “Windows Vista, Windows 7”
ROM: Kimileri firmware ile aynı kefeye koysa da aralarında fark vardır. Matematiksel olarak ifade etmek gerekirse Firmware > ROM’dur. Firmware için kök yapı demiştik, Rom için de bu kök yapıyı kullanıcılara göre özelleştiren ve onlara yönelik ek yazılım ve ayarlar içeren yazılım diyebiliriz. Google Android firmware’i geliştirip Samsung’a verdikten sonra, Samsung da Stock ROM üretip bunu cihaza yükleyip piyasaya sunar.
Stock ROM: Yazılım üreticisi Google’ın ürettiği firmware’in cihaz üreticileri tarafından kendi cihazlarına göre özelleştirilmiş hali.
Custom ROM: Üretici firmaların piyasaya sürdüğü stock romların, geliştirici kullanıcılar tarafından üzerinde performans ve görselliğe yönelik değişiklikler içeren modifiye edilmiş hali.
Odex: “apk” dosyaları ilk çalıştırıldıktan sonra bazı bilgileri yanlarında bulunan odex uzantılı dosyalar içerisinde depolanırlar. Böylece ikinci çalıştırılmalarında komple apk dosyası kullanılmak yerine bu odex dosyası kullanılarak daha hızlı erişim sağlanır. Bu tip sisteme sahip olan romlara “odexed” rom denir. “odexed” romlar kaba tabirle sistem açılışında yavaş ancak uygulama açılışında hızlıdır. Her uygulama için çift dosya olduğundan düzenlemeleri biraz daha zahmetlidir.
Dodex: “odex” kelimesinin zıttı olarak tanımlanabilir. Bu sistemde odex dosyası kullanılmaz. Bunun yerine uygulamalar direkt apk dosyalarından çalıştırılırlar. Yani sistem açılışında hızlı, ancak uygulamalarda biraz daha yavaştır diyebiliriz. Düzenlenmesi daha kolaydır.
Zipaligned: Apk dosyalarının daha hızlı çalışmasını ve sisteme adapte olmasını sağlayan özel bir dosyalama şeklidir. Bu sayede daha az RAM tüketimi olduğu söylenmektedir.
Root: Sistem yazılımı üzerinde tam yetkiye sahip olma durumu. Windows işletim sistemindeki “Administrator” hesabına eşdeğer kullanıcı yetkisine sahip olma.
SuperUser(SU): Asıl anlam olarak Linux sistemlerde tüm dosya ve klasörlerde işlem yapmaya yetkili olan tek kullanıcı grubudur. Android sistemlerde de aynıdır lakin genelde kastedilen cihazınızı root ettikten sonra menüye gelen uygulamadır. Bu uygulamayı görürseniz cihaz rootlu demektir. SU yetkisi isteyen ve izin verilen-verilmeyenlerin listesi bu uygulama içerisinde tutulur.
SuperSU: SuperUser uygulamasının ICS ile birlikte çıkan yeni sürümüdür. Daha gelişmiş özelliklere sahiptir ve uygulamayı düzenleyen “chainfire” isimli deneyimli bir kod yazarıdır.
Kernel: Donanım ile işletim sistemi arasındaki iletişimi sağlayan ve kontrol eden yapı. Windows sisteminden örnek vermek gerekirse; BIOS
Wipe: Kaba tabirle “silmek” demektir. Bu terimi gördüğünüz yerlerdeki işlemler sistemdeki ayar ve kullanıcı verilerini siler.
Wipe data/Factory reset: Recovery seçeneklerinden birisidir. Uygulandığında SD Kart bölümü hariç her şey sıfırlanır.
Wipe cache partition: Uygulandığında, kurulumlar esnasında oluşan geçici dosyaların temizlenmesini sağlar. Kullanıcı verileri(rehber vs.) silinmez. Bilgisayarınızda bulunan “temp” dosyasının temizlenmesi gibidir.
Wipe Dalvik Cache: Sistem içerisinde bulunan uygulama artıklarını temizlemek için kullanılır. Rom yüklemelerinden sonra oluşacak açılış sorunlarında tavsiye edilir. CWM Recovery menüsünde bulunur.
Non-Wipe: Sistem ayarları ve kullanıcı verileri üzerinde değişiklik yapmayan yazılımlardır.
Recovery: kurtarma anlamına gelir ve Samsung modellerinde genelde “Ses arttırma tuşu + Menü (orta tuş) + Aç Kapa tuşu” kombinasyonu ile karşımıza gelen ekrandır.
Download Mod : Cihaza firmware yapısı içerisindeki dosyaları yüklemede kullanılan çalışma ekranıdır.
Recovery Mod : Cihazı zor bir durumda kurtarmaya yarayan çalışma modudur. İçerisinde sıfırlama seçenekleri olduğu için bu ad verilmiştir.
CWM yada ClockWork Mod: Recovery yada kurtarma modunun, Android geliştiricileri tarafından güncellenmiş yada daha fazla özellik eklenmiş halidir. Bu moda alınan telefonda birçok işlem (root yapımı, custom rom yükleme) daha kolay ve basit şekilde yapılır. Custom ROM kullananların vazgeçilmezidir.
Custom Binary Counter (ROM Counter yada Flash Counter): Orijinal [STOCK] olmayan firmware, custom rom ve kernel yüklemelerinin sonunda her defasında 1 artan sayaçtır. Download moduna girildiğinde görülür.
Jig: Download moduna tuş kombinasyonu ile girmeyen ve rom yükleme sayacını sıfırlamak için kullanılan minik USB aparatı.
Brick: Telefonun açılmaması ve bilgisayara bağlandığında hiçbir tepki vermemesi durumudur. Genellikle bootloader silindiğinde yada yazılım yüklerken kablo çıkması yada işlemin yarıda kesilmesi sonucunda ortaya çıkar. İstenilmeyen bir durumdur.
Market: Telefona yüklediğimiz program, oyun vb. içeriklerin tutulduğu, resmi yada gayri resmi “Google Play,Samsung Apps ve Amazon Apps” gibi marketlerdir.
BLN: Açılımı Back Light Notification’dır. Normalde Android cihazlarda bulunmayan bir özellik olan çağrı yada mesaj geldikten sonra uyarı görüntülenmemesi özelliğini ekleyen fonksiyondur.
Deep Sleep: Telefonun batarya tasarrufu için uyku modundan kısa bir süre sonra derin uyku moduna geçmesidir. Kapatılabilecek birçok ünite bu esnada geçici olarak devre dışı bırakılır.
AOKP: Açılımı “Android Open Kang Project” olan ve AOSP grubuna alternatif olarak oluşturulmuş custom rom yapımcısı gruptur. Bu grubun yaptığı AOKP romlar saf Android kaynak kodları kullanılarak sıfırdan oluşturulmuş romlardır. İçerisinde google uygulamaları(play store vb) bulunmaz.
GAPPS: Açılımı Google Apps’tır. Başta AOSP olmak üzere bazı custom romlarda kullanım haklarında sıkıntı çıkmaması için google a ait olan ve açık kaynak kodu bulunmayan uygulamalar rom içerisinden çıkartılırlar. Kullanıcılar için eksiklik yarattığı düşünülerek sonradan eklenme imkanı sunulur. Bu paketin ismine kısaca GAPPS denilir. Zip uzantılıdır ve CWM Recovery ile yüklenir.
Tablet Mod: Galaxy Note modelinin hayatımıza girmesiyle tanıştığımız tablet mod terimi; cihazın dpi değerinin düşürülerek tabletlerde bulunan uygulama ve işletim sistemi özelliklerini telefonlarda kullanmamızı sağlan moddur. Bildirim çubuğu, uygulama-menü görünümleri, ana ekran düzeni, sayfa geçişleri vs. gibi özellikler tabletlerde olduğu gibi görünür ve kullanılır.
Bootloader: Telefonunuzu açtıktan sonra kernel’i uyandıran ve ona işletim sistemini başlatması emrini veren ufak programcık. Boot bölümünde yüklüdür. Boot kısmı zarar görürse bu program başlatılamayacak ve telefon hiçbir tepki veremeyecektir. Jtag uygulaması ve donanımları ile boot yüklemesi yapılması gerekir.
Anabant (Baseband):Telefonda şebeke bağlantılarını kontrol eden ve düzenleyen işlemci ile bağlantılı olarak çalışan kendine ait bir çipi bulunan donanım parçası.
Internal SD (sdcard): Telefonun içerisindeki bellek çipinde bulunan depolama alanı. Dosya yöneticisine girildiğinde sdcard olarak adlandırılır.
External SD: Harici takılan hafıza kartınızın telefonda dosya yöneticisinden görünen ismidir.
Odin: Android telefonlara yazılım yüklemek amacıyla kullanılan bilgisayar arayüzü yada telefon arayüzü programdır.
Nandroid Backup/Restore: Özetle cihazınızın NAND hafızasındaki Android İşletim Sistemi’nin yedeğini alarak SD karta kopyalayan işleme verilen addır.Bu sayede, şayet ROM yükleme esnasında bir problem olursa, cihazınıza eski çalışan ROM’unuzu yükleyebilirsiniz.
Atmel: Özetle bazı Android işletim sistemli akıllı telefonlardaki bir dokunmatik ekran çeşididir.
NFC: Near Field Communication (Yakın Alan İletişimi), akıllı telefonlar ve benzer cihazların birbirleriyle dokunarak ya da sadece bir kaç santimetre yakınına getirerek radyo bağlantısı kurmaları için geliştirilmiş bir standarttır. Şu anda bulunan uygulamalar ve yapılması düşünülen uygulamalar, dokunmadan ödeme, bilgi aktarımı ve wi-fi gibi daha karışık bağlantıların basitleştirilmiş kurulumlarını içerir.
OTG (USB On-The-Go): Genellikle USB OTG olarak kısaltılır, dijital müzik çalarlar ya da mobil telefonlar gibi USB aletlere, USB flash disk, fare, klavye bağlanabilmesi için cihazın bir host (sağlayıcı) gibi davranmasını sağlayan bir özelliktir.
CSC: Tam açılımı “Consumer Software customisation”; belirli coğrafi bölgeye ve operatörlerre özel çıkan kullanıcı yazılım özelleştirmesidir. İçinde belirli bölgeye, operatöre bağlı yazılımlar, APN ayarları, MMS ayarları vs. bulundurur.
BusyBox: Android sistem üzerine yüklenen ve Linux/Unix sistemine erişerek komut vermeye yarayan bir uygulama paketidir. Root yetkisinin tam olarak etkin olabilmesi için gereklidir.
LTE: Bu kısaltmanın tam açılımı “Long term evolution yada 4G”. 3G’nin daha gelişmiş halidir ve saniyede 150 megabayt veri aktarım hızına sahip mobil hattı temsil eder. Şimdilik Amerika ve birkaç farklı ülkede kullanılmaktadır.
Sudden Death: Türkçe karşılığı, ani yada hılzı ölüm olan ve Galasy S3,S2 ve Note modellerinde karşılaşılan bir hatadır. Bu hatanın nedeninin eMMC çiplerinden kaynaklana bir sorun olduğu düşünülmektedir. Son zamanlarda Galaxy S3 modelinin baş belası olmuştur. Telefon kendiliğinden kapanmakta ve bir daha açılmamaktadır, diğer bir deyişle telefonun kendiliğinden “Brick” durumuna düşmesidir.
XDA-Developers: Dünya genelindeki Android kullanıcı ve geliştiricilerinin buluştuğu forumun adıdır. Telefon modeliniz ne olursa olsun mutlaka size uygun bir rom ve android işlemlerin ne şekilde yapılacağı detaylıca anlatılmaktadır…
